Gimnastyką korekcyjną objęci są uczniowie, u których stwierdzono wady postawy ciała czy zniekształcenie kończyn dolnych. Zajęcia przeznaczone są dla dzieci klas 0 - III i odbywają się raz w tygodniu. Gimnastyka korekcyjna jest specyficzną formą ćwiczeń fizycznych, w których ruch został w pewnej mierze podporządkowany celom terapeutycznym.

Celem zajęć jest korygowanie zaburzeń statyki ciała, wzmacnianie partii mięśni osłabionych, rozciąganie mięśni przykurczonych, wyrabianie prawidłowego wysklepienia stopy, poprawienie sprawności ogólnej oraz koordynacji ruchowej. Podstawowym warunkiem efektywności gimnastyki korekcyjnej jest aktywny i systematyczny udział ucznia w zajęciach oraz stosowanie przez niego zaleconych ćwiczeń czy zajęć ruchowych w czasie wolnym od nauki.

            Zajęcia gimnastyki korekcyjnej prowadzi nauczyciel wychowania fizycznego Anna Bruchal.

            Wymagane jest zaświadczenie od lekarza o stwierdzonej wadzie postawy ciała.

PŁASKOSTOPIE …

Tę wadę ma wiele dzieci. Zaniedbana, może stać się przyczyną dolegliwości. Ratunkiem jest regularna gimnastyka, która zaoszczędzi dziecku problemów w dorosłym życiu.

Rodzice, którzy widzą płaskie odbicia stópek 2-3-latków, często martwią się, że ich dziecko ma płaskostopie. Nie jest to jednak powód do niepokoju. Małe dzieci nie mają w pełni wysklepionej stopy. Ponadto jej część podeszwowa wypełniona jest zanikającą z czasem poduszeczką tłuszczową. Łuki podeszwowe powinny być natomiast już bardzo wyraźne u 4-5-latka. Jeśli ich nie ma, zabierzmy dziecko do ortopedy.

Płaskostopie to wada kończyn dolnych polegająca na obniżeniu łuków wysklepiających stopę. W warunkach prawidłowych stopa opiera się o podłoże trzema punktami: piętą, głową pierwszej i głową piątej kości śródstopia. Między tymi punktami przebiegają trzy główne łuki stopy: podłużny przyśrodkowy, podłużny boczny i poprzeczny przedni. Ich obniżenie prowadzi do płaskostopia. Płaskostopie trzeba korygować, ponieważ nieleczone powoduje przeciążenia stawów, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do zmian zwyrodnieniowych kości stóp, czy do zmian naczyniowych. Płaskostopie towarzyszy również takim wadom, jak skrzywienia kręgosłupa czy koślawość kolan.

Należy wyraźnie podkreślić, że oprócz czynników dziedzicznych o kształcie i sprawności stóp decydują także czynniki nabyte. Zalicza się do nich np. nadwaga, zaniki mięśniowe (spowodowane np. chorobą i koniecznością długiego leżenia w łóżku), działanie obuwia, noszenie ciężarów, długotrwałe nieruchome, stanie lub siedzenie, stanie w rozkroku itp.

Jednym ze sposobów uniknięcia powstania stóp płasko-koślawych u dzieci jest przestrzeganie odpowiedniego trybu życia. I tak w okresie niemowlęcym nie należy ubierać dziecko w obcisłe śpioszki, skarpety i obuwie, lecz pozostawić stopom maksimum swobody, w celu stworzenia warunków do prawidłowego rozwoju mięśni i wiązadeł, decydujących o wydolności stóp.

Kiedy dziecko zaczyna siadać, należy starać się opóźniać proces stawania na nogi, aby zapobiec deformacji stóp wynikającej ze zbyt wczesnych obciążeń, a jednocześnie wzmocnić stopy, kręgosłup i stawy biodrowe. Nie ma nic bardziej szkodliwego, jak chwytanie dziecka za rączki, pomaganie mu we wstawaniu oraz zachęcanie do czynienia pierwszych kroków. Dziecko ma wstawać i chodzić wtedy, kiedy dojdzie do odpowiedniego ukształtowania jego kośćca oraz wykształcenia silnych mięśni.

W momencie rozpoczęcia chodzenia pojawia się nowe i niemałe zagrożenie, a mianowicie niebezpieczeństwo stosowania nieodpowiedniego obuwia. Źle dobrane obuwie może zniszczyć najzdrowsze stopy!

Zatem nie warto kupować butów na “wyrost”, bo są niestabilne i będą dziecku wykrzywiać stopę. Maluch powinien mieć buty z szerokim noskiem, aby mógł w nich swobodnie poruszać palcami.  W przypadku skłonności do koślawienia pięt i płaskostopia dziecko musi nosić obuwie ze sztywnymi  i dobrze dopasowanymi do pięt zapiętkami, gdyż w przeciwnym wypadku nic nie zahamuje deformacji stóp.

Niektórzy rodzice zakupują samodzielnie tzw. wkładki do butów. Samowolne stosowanie jakichkolwiek wkładek ortopedycznych jest niedopuszczalne. Wkładki nie usuwają przyczyny choroby, biernie unoszą pewne partie stopy wykonując prace za mięśnie a niekiedy powodują niedokrwienie mięśni z powodu ucisku. Dlatego powinno się je stosować tylko na zlecenie ortopedy.

Najlepszym lekarstwem na płaskie stopy są ćwiczenia gimnastyczne. Wzmacniają mięśnie  i więzadła stopy, pomagają odtworzyć jej właściwe ustawienie. Program ćwiczeń dostaniemy od ortopedy lub nauczyciela gimnastyki korekcyjnej. Im systematyczniej będą wykonywać je dzieci, tym lepsze i korzystniejsze będą efekty. Najlepiej ćwiczyć codziennie, co najmniej przez 15 minut, niż raz w tygodniu przez godzinę. Systematyczne ćwiczenia zmuszają mięśnie stopy do pracy  i  pomagają prawidłowo wysklepić stopę.

Pierwsze rezultaty (zmniejszenie się wady) przy codziennym ćwiczeniu można zaobserwować już po 3-6 miesiącach.

Do wykonywania ćwiczeń warto zachęcać również dzieci zdrowe, ponieważ to zapobiegnie wystąpieniu wady w przyszłości.
Postarajmy się, by gimnastyka była dla dziecka zabawą, a nie męczącym przymusem.

Proces walki z płaskostopiem jest długotrwały. Może jednak, wspierany odpowiednimi ćwiczeniami, przynieść zamierzone efekty, pod warunkiem, że trening będzie przeprowadzany w młodym wieku, a ćwiczenia będą wykonywane regularnie.

Proces wyrównywania wad zależy jednak w głównej mierze od systematyczności i od wieku dziecka (im młodsze, tym łatwiej skorygować wadę). Trzeba jednak uzbroić się w cierpliwość, proces wyrównywania wad może trwać nawet kilka lat.

Przykładowe ćwiczenia na płaskostopie

Rodzic powinien wiedzieć, na czym polega wada dziecka i jak ją korygować. Im więcej rodzice będą wiedzieć o wadzie dziecka, tym skuteczniej pomogą swojemu dziecku zdrowo rosnąć.

Najprostsze i najpopularniejsze ćwiczenia to:

• chodzenie na zewnętrznych krawędziach stóp,
• stąpanie na przemian na palcach i na piętach,
• zginanie i prostowanie palców,
• naprzemienne uderzanie o podłoże palcami i piętami w pozycji siedzącej,
• chodzenie na palcach,
• chodzenie boso - zmusza mięśnie do silniejszej pracy (zwłaszcza po naturalnym podłożu, tj. trawa, piasek), wpływając dobrze na stan stóp maluchów.

Dobre efekty daje również:

• kręcenie stopą kółek w powietrzu,
• turlanie stopami piłki po ścianie w górę i w dół,
• zwijanie palcami stóp rozłożonego na podłodze ręcznika.

Przykłady ćwiczeń:

1. Siad na krześle - ściąganie skarpetek palcami stóp.

2. Leżenie na plecach - wykonywanie rowerka z trzymaniem w palcach stóp chusteczek.

3. Siad na krześle - rozrywanie palcami stóp gazety na jak najdrobniejsze kawałki.

4. Siad ugięty - chwytanie palcami stóp drobnych przedmiotów i wrzucanie ich do koszyczka.

5. Siad na krześle - pisanie lub rysowanie na papierze ołówkiem przytrzymywanym miedzy 1  i 2 palcem stopy.

6. W siadzie prostym - dziecko na zmianę drapie jedną stopę palcami drugiej.

7. Siad na podłodze, podpór rękami z tyłu - klaskanie stopami.

8. Chodzenie bokiem (krok odstawo-dostawny).

Ćwiczenia z woreczkami:

1.marsz po sali z woreczkiem trzymanym przez jedną stopę, podrzut woreczka w górę tak, aby złapać go rękami /lub przekazywanie go do rąk z przodu lub z tyłu/.

2. w leżeniu tyłem :

- chwyt woreczka palcami stopy i rzut w tył za siebie, raz lewą, raz prawą stopą;
- „jazda na rowerze” z przytrzymywaniem palcami stóp woreczków.

3.w siadzie / np. na krześle/ chwytanie palcami stóp woreczków leżących na podłodze i …….

- zataczanie małych i dużych kół;
- rzucanie do celu;
- przenoszenie na drugą stronę krzesła;
- przekładanie woreczka z nogi do nogi;
- położenie woreczka na kolanie nogi przeciwnej.